DLST được phát triển tại VQG, các đặc khu rừng sẽ có tác dụng như thế nào đối với công việc bảo vệ hệ thống sinh thái và rừng bảo vệ? Ông Trần Quang Bảo, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) có cuộc trao đổi với các cơ quan báo chí xung quanh các vấn đề.
Phóng viên (PV): Thưa ông, hội nghị về quản lý VQG vừa diễn ra có nghĩa là đối với công việc bảo vệ hệ thống sinh thái và bảo vệ động vật hoang dã?
Ông Trần Quang Bảo: Các hệ thống đặc khu rừng và VQG của Việt Nam có tài nguyên về đa dạng sinh học rất phong phú với nhiều loại động, đặc sản thực phẩm của quý hiếm. Tuy nhiên, sức ép của phát triển tế-xã hội, nhiều loại động, thực vật cũng sinh cảnh của rừng bị phân loại.
Chính vì vậy, để tìm ra giải pháp phát triển VQG một cách căn bản, bài bản, Tổng cục Lâm nghiệp đã tham gia giải quyết vấn đề với Bộ NN & PTNT tổ chức hội nghị về quản lý VQG, trên cơ sở chúng tôi đề ra xuất các giải pháp mang tính định hướng để quản lý tài nguyên tốt, thực vật của Việt Nam.
PV: Cụ thể, Tổng cục Lâm nghiệp xuất những giải pháp gì?
Ông Trần Quang Bảo: Chúng tôi sẽ đưa ra ý kiến với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, các ngành liên quan để tăng cường các cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các VQG, đặc biệt là VQG làm các quản lý địa phương để hỗ trợ công tác tuần tra, kiểm tra bảo vệ rừng, nhất là phòng, chống, chữa cháy rừng.
Hiện nay, năng lực của lực lượng kiểm lâm, nghiên cứu đội ngũ của VQG và chính sách chế độ cho họ còn nhiều hạn chế. Do đó, Chính phủ cần hỗ trợ các chương trình đào tạo, đào tạo theo thiết lập hàng hóa, nâng cao năng lực, tăng cường nhân lực cho các VQG. Ngoài ra, chúng tôi cũng kiến nghị bổ sung chính sách cho các chức năng VQG phát huy, lợi thế về cảnh quan tự nhiên, phát triển DLST.
DLST thông qua phát triển sẽ tăng nguồn thu cho các VQG để đầu tư cho công ty bảo tồn, đồng thời tạo điều kiện cho người dân, đặc biệt là trẻ em tìm hiểu, thưởng thức được vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam. Quá trình DLST hoạt động sẽ giáo dục tình yêu thiên nhiên, yêu động vật hoang dã, góp phần cho công tác bảo tồn của Việt Nam.
PV: Làm thế nào để chúng ta hài hòa giữa phát triển du lịch và bảo vệ hệ thống sinh thái của VQG, thưa ông?
Ông Trần Quang Bảo: Show Luật Lâm nghiệp quy định chặt chẽ về việc phát triển DLST trong các khu rừng đặc biệt, đặc biệt là các VQG. Chính sách hướng tới là sao phát triển DLST để tăng nguồn thu, đồng thời tạo điều kiện cho cộng đồng dân cư gần VQG, đặc biệt rừng có công việc, tạo kế hoạch cho dân chúng thông qua các hoạt động du lịch. Cũng giảm bớt sức ép của người dân về việc sinh kế hoạch sẽ tránh được việc hệ thống sinh thái của rừng bị phân tán, gây hại.
PV: Khi DLST phát triển thì sẽ phải xây dựng các công trình để phục vụ. Làm thế nào để phục vụ DLST của máy chủ không gây ảnh hưởng đến VQG và đặc biệt rừng, thưa ông?
Ông Trần Quang Bảo: Hiện các đặc khu rừng, VQG được chia làm 3 phân khu: Khu bảo tồn quản lý, khu phục hồi sinh thái, khu dịch vụ-hành chính. Hệ thống pháp luật lâm nghiệp quy định rất chặt chẽ đối với các máy nghỉ phục vụ công việc chỉ được phép xây dựng ở khu hành chính dịch vụ và có quy hoạch.
Đối với khu vực bảo quản, khu vực phục hồi sinh thái, nhà xây dựng không được phép, chỉ mở được đường mòn, có thể được phép xây dựng cột treo không quá 12m, và cũng chỉ được xây dựng ở các giao diện tích không có rừng hoặc không có khả năng phục hồi rừng.
Để phát triển DLST ở mỗi vườn quốc gia đều phải được cấp chính quyền phê duyệt đề án, trong quá trình tổ chức triển khai có khả năng chịu sự giám sát của các quyền của địa phương. Chính vì vậy, chúng tôi tin tưởng phát triển DLST nếu được quản lý, kiểm tra chặt chẽ thì sẽ tạo tiền đề cho phát triển và sẽ không có tác động lớn đến rừng tài nguyên, đặc biệt là hệ thống sinh cảnh, thực vật.
PV: Thưa ông, bên cạnh DLST, ngành lâm nghiệp sẽ tham gia cùng với Bộ NN & PTNT đề xuất Chính phủ các phương thức để tạo ra hệ thống cộng đồng dân cư gần rừng?
Ông Trần Quang Bảo: Để bảo tồn, quản lý vững chắc rừng nguyên sinh, động vật hoang dã được bảo vệ thì một trong những giải pháp lớn là phát triển kế hoạch cho những cộng đồng sống thuộc về rừng, sống cạnh rừng. To done this solution must be the general things as: Hạ tầng cơ sở đầu tư, xây dựng nông thôn mới, xóa đói, giảm nghèo, tạo công việc cho người dân.
Đối với lĩnh vực lâm nghiệp nói riêng, Tổng cục Lâm nghiệp đang thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NN & PTNT Lê Minh Hoan xây dựng đề xuất chương trình Chính phủ Đề án phát triển kinh tế rừng đa ứng dụng.
Theo đó, những người nhận khoán, tham gia công việc bảo vệ, phát triển rừng thì đều được hưởng lợi từ giá trị về rừng không chỉ là những giá trị trực tiếp mà cả những giá trị tiếp theo như: Môi trường dịch vụ rừng, bán tín hiệu chỉ-bon (CO2), du lịch sinh thái … Với định hướng như vậy những người đi trước có hoạt động hướng tới rừng thì sẽ đồng hành với lâm nghiệp bảo vệ rừng. Vì bảo vệ và phát triển rừng sẽ được trả lại nguồn lợi, tác động đến sinh kế hoạch cho người dân.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
NGUYỄN KIỂM (thực hiện)