10 tuổi mới đi học
Anh Chính là người đầu tiên đưa ra mô hình nuôi cá tầm thương phẩm về Nà Hẩu, một vùng cao, vùng sâu, vùng xa của huyện Văn Yên, nơi có 99% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Mô hình của anh Chính không tạo ra công việc làm ăn cho bà con địa phương, mà còn giúp bà con đổi mới cách nghĩ, cách làm trong ngành nông nghiệp phát triển và biết cách làm du lịch cộng đồng.
Sinh ra và lớn lên tại một vùng quê nghèo, cũng giống như các bạn cùng trang lứa, anh Đặng Văn Chính không được đi học, mà thường xuyên phải theo cha mẹ lên nương. Nói về những khó khăn nhỏ, anh Chính xúc động nhắc lại: “Ngày đó, đời sống quê tôi thật khó khăn. Mất mùa thường xuyên xảy ra nạn đói cuối năm 1990 và 1992, vốn vùng quê đã nghèo lại càng thêm cực. Nhà tôi có 6 anh chị. Tôi là con thứ 2 trong gia đình. Bố trí tôi thường xuyên xa nhà, tôi trở thành lao động chính cùng với mẹ và chị gái”.
Mãi đến năm 10 tuổi, nhờ vào chương trình hỗ trợ của UNICEF tổ chức, anh Chính mới được liệt kê trong trường. Anh nhớ lại: “Đó là một lớp học đặc biệt, ngôi trường đặc biệt, tường trát đất trộn, trang bị bàn ghế rất đẹp và mới. Một lớp học mà có đến 3 trình độ: lớp 1, lớp 2, lớp 3, với 3 cái bảng đen quay về 3 hướng khác nhau. Học sinh thì nhiều tuổi, có bạn còn theo dõi trên lưng…
“Thời tiểu học tôi phải vác cái cày, cái bừa, cái trâu đi làm chuẩn bị cấy. Tuổi ăn lớn mà dinh dưỡng không đủ, có thể dẫn đến trạng thái hạ thấp, cái bừa phải nghiêng người để xáo bỏ đất ”, anh Chính bạch.
“No public, don’t about”
Với quyết tâm thoát nghèo, anh Chính nỗ lực học tập. Để có tiền lộ phí và học phí ban đầu, bố phải bán 2 hecta đất rừng, do đó khi đưa anh ra ga tàu, bố trí một phần mềm chỉ “không thành công thì không về” (vì đất của tôi đã bán hết).
Khó khăn là thế, anh lực vừa học, vừa làm. Sau khi tốt nghiệp ngành “Đào tạo lập trình viên ”của Trung tâm đào tạo Công nghệ thông tin (CNTT) Hà Nội, anh học và lấy thêm bằng Đào tạo từ xa của Trường Đại học CNTT-Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh.
Nhờ có kiến thức vốn, anh cùng các bạn thành lập Công ty Cổ phần và ALFAT phần mềm (Chuyên cung cấp các giải pháp phần mềm quản lý tài chính kế toán) tại Hà Nội. Mọi việc diễn ra rất thuận lợi. Dù vậy, tâm trí anh luôn canh cánh trong giấc mơ nhỏ phải mang theo chữ học về làng thay đổi.
Giấc mơ biến thành thực hiện
Với lợi ích hoạt động trong lĩnh vực CNTT, năm 2016, anh cùng với nhóm bạn tự nguyện ở Hà Nội về trợ giúp thanh niên khởi nghiệp tại xã Nà Hẩu của huyện Văn Yên. Đây là khó khăn đặc biệt cao vùng xã hội, hơn 4 ứng dụng nhân khẩu đồng bào Mông. This is also a local local has many content of the phù hợp để phát triển du lịch cđồng rộng.
Tham gia cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên thanh niên” do Huyện Đoàn Văn Yên tổ chức, dự án khởi nghiệp của nhóm anh đạt giải Nhì. Nhờ đó mà tháng 5 năm 2019, Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và Du lịch Nà Hẩu được thành lập, mà các thành viên là thanh niên, hộ gia đình người Mông ở Nà Hẩu.
To HTX đi xa hơn, anh Chính kết nối đội ngũ lãnh đạo có năng lực, với nhiều thành phần khác nhau, tạo thành các mảnh ghép hoàn chỉnh các bao gồm nhà nông, nhà khoa học, Nhà nước và cả doanh nghiệp và anh Giữ vai trò là người định hướng, kết nối, tạo ra giá trị chuỗi. Ngoài ra, còn có các thầy, các cô giáo chuyên về nông nghiệp.
Tận dụng quyền lực của địa phương, HTX cùng bà sửa lại nhà cửa tạo thành Homestay đủ tiêu chuẩn đón khách. Đến nay, Nà Hẩu đã có 9 nhà sàn được cải tạo đủ điều kiện của khách hàng, bước đầu tạo ra công việc và thu nhập cho các hộ gia đình.
Năm 2019, HTX triển khai mô hình nuôi cá tầm thương phẩm đầu tiên, sau đó 1 năm cho kết quả rất khả dụng và nhân rộng được mô hình hóa ra toàn xã. Show nay, Nà Hẩu có 24 bể chứa bạt nổi HPDE, 1 áo lót bạt và 4 bể xây bằng xi măng cốt thép, mỗi năm cho doanh thu gần 2 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm cho 5 lao động, trong đó có 3 lao động là phụ nữ người Mông.
Anh Chính cười tươi: “Tiềm năng để phát triển mô hình nuôi cá tầm tại Nà Hẩu rất lớn. Mỗi gia đình có điều kiện thuận lợi, có thể nuôi 1 đến 2 bể nuôi đến 1 trăm triệu đồng / năm”.
Hướng đến tương lai
Cũng giống như các bộ du lịch khác, Covid-19 đại dịch đã gây ra nhiều khó khăn cho HTX. Lượng du khách hàng đáng kể, trạng thái khách đặt tour rồi hủy bỏ thường xuyên hơn. Không thể ngồi đợi khách, anh và đội ngũ lãnh đạo HTX đã chủ động ứng dụng với nhiều phương pháp khác nhau như: thường xuyên đăng bài để thông tin cho khách hàng biết về bệnh tình do địa phương, công cụ hướng dẫn có thể thủ Tiếp tục đi lại và lưu trú, những quy định cần tuân thủ, liên kết với các xe chạy dịch vụ được đưa ra – đến thuận tiện và an toàn, áp dụng CNTT vào quản lý…
Special, HTX đã chuyển trọng tâm sang hoạt động trong nông nghiệp, kết nối tiêu thụ sản phẩm bằng phương thức bán hàng trực tuyến. Anh nói, thay vì bán cá, chúng tôi bán cá lẩu. HTX mở nhà hàng cá tầm 8687 tại thị trấn Mậu A, đăng ký nhãn hiệu VietGAP cho nhãn hiệu cá tầm NaHau để tiêu thụ theo giá trị chuỗi.
Trong đại dịch, Yên Bái vẫn là vùng xanh an toàn, vì vậy, HTX đã chủ động tổ chức các tour du lịch tắm thác, trải nghiệm thăm quan rừng già, trải nghiệm văn hóa mông… cho người trong tỉnh. Cùng với các hoạt động trên, HTX cũng đã hoàn thành các tiêu chí và thủ tục để Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái công nhận sản phẩm OCOP 4 sao “Điểm du Lịch Cộng đồng Bản Tát – Nà Hẩu “. Tức là sau hơn 2 thập kỷ mong đợi, giờ đây Nà Hẩu chính thức có tên trong bản đồ du lịch vùng Tây Bắc.
Nói về những dự án trong thời gian tới, anh Chính cho biết, anh và HTX sẽ tiếp tục phát triển các sản phẩm phục vụ du lịch như nuôi cá tầm, nuôi gà đen để phục vụ khách và tăng thu nhập cho đồng bào người Mông xã Nà Hẩu, góp phần đưa Nà Hẩu trở thành xã nông thôn mới vào năm 2025.
Ông Lý Tòn Cầu, Chủ tịch UBND xã Nà Hẩu sáng tỏ, anh Chính luôn hướng về quê hương Văn Yên, đặc biệt tại xã Nà Hẩu. Anh Chính đã giúp Nhân dân thoát nghèo, giúp lên làm giàu tại quê hương bằng nhiều công việc cụ thể như: Sẵn sàng kết nối các nguồn lực để hỗ trợ giúp đỡ bà con, quan tâm đến đời sống của các thành viên HTX and the people on the table, ĐỒNG HỒ GIÚP ĐỐI TƯỢNG CÓ HOÀN CẢNH khó khăn, yếu kém.
Đặc biệt, anh Chính cũng tham mưu cho chính quyền địa phương định hướng một số mô hình phát triển kinh tế, chia sẻ kinh nghiệm nuôi dưỡng cá nhân cho những người mới tham gia, để họ có thêm kiến thức và tự đầu tư phát triển triển khai nuôi thương phẩm mô hình.