(HNMCT) – Tháng 9-2022 đánh dấu sự kiện lần đầu tiên văn trinh thám bước lên “sân khấu” văn chương chuyên nghiệp. Tại buổi tọa đàm về văn học trinh thám Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức, nhiều ý kiến bàn về cơ hội để văn học trinh thám Việt Nam phát triển.
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều:
Có thể tổ chức một cuộc thi về tiểu thuyết trinh thám
Người Việt Nam hầu hết đều thích những câu chuyện trinh thám. Khi còn nhỏ, tôi thường xem những buổi tối thứ bảy để nghe những câu chuyện cảnh giác, nó có gì đó như trong truyện trinh thám, ở đó luôn chứa đựng những bí ẩn của đời sống. Mà con người ta sinh ra ai cũng có bản tính tò mò, bị thu hút bởi những gì bí ẩn xung quanh mình. Đó là lợi ích của văn học trinh thám.
Ở Việt Nam hiện nay, số lượng trinh thám của tác giả Việt Nam quá ít. Tôi nghĩ, có thể loại văn học nào cũng quan trọng. Tại sao văn học Việt Nam lại có ít tác phẩm trinh thám?
Văn học Việt Nam thiếu hai điều quan trọng mà văn học thế giới đang làm rất thành công, đó là tính giễu nhại, hài hước và văn học trinh thám. Tôi nghĩ rằng, sẽ có lúc nào đó Hội Nhà văn Việt Nam kết hợp với một số cơ quan liên quan để tổ chức một cuộc thi về văn học trinh thám. Một điều đáng mừng là các nhà văn trẻ viết truyện trinh thám nhiều hơn thế hệ chúng tôi. Tôi nghĩ đây là một trong những tài liệu, thể loại văn học. Nó không chỉ để giải trí, mà đã đi qua ranh giới của giải trí, tiếp cận cuộc sống. Bí mật của một câu chuyện, của một vụ án chứa đựng những bí ẩn của đời sống, những góc khuất bên trong con người. Từ câu chuyện trinh thám, người ta có thể giải thích, mở các khóa khác vấn đề của người ẩn chứa trong đời sống sôi động.
Nhà văn Di Li:
Mong có “dàn đồng ca” về văn học trinh thám Việt Nam
The one can be type of learning are also need a people of the story and a statement of script for lôi cuốn độc giả hơn. Với trinh thám, điển hình là bất kỳ kết nối và thuật toán nào với cao trào, nút thắt.
Dòng văn học trinh thám ở Việt Nam và châu Á nói chung trước giờ không phát triển bằng trinh thám phương Tây. Lý do đơn giản, bởi trinh thám là thể loại học giả tưởng, trong khi trí tưởng tượng là một giới hạn của người châu Á nói chung, bắt nguồn từ văn hóa dân tộc. Và, nhìn chung, ngay cả trong đường giáo dục của chúng ta, chúng ta cũng không khuyến khích được học trò sáng tạo. Khi học trò viết một bài dựa trên văn mẫu, thì tưởng tượng tự nhiên sẽ rút ra khỏi ống tiêu. Khi tưởng tượng không thể phát huy, thì không chỉ trinh thám mà tất cả các thể loại tưởng tượng khác nhau như khoa học viễn tưởng, phiêu lưu mạo hiểm, huyền ảo, dị dị … đều không có cơ hội phát triển.
Buổi tọa đàm có ý nghĩa về văn học trinh thám như một sự thừa nhận của Hội Nhà văn Việt Nam với thể loại trước khi được coi là giải trí. Đây là cơ hội cho văn học trinh thám. Khi một xã hội càng phát triển về công nghệ, kỹ thuật, thì mọi người sẽ càng quan tâm đến các thể loại văn học giả tưởng. Số lượng người đọc trinh thám càng tăng thì lượng người viết cũng sẽ tăng lên. By một tác giả viết truyện trinh thám trước hết là một trinh thám độc nhất. Di Li cũng vậy, trước đây là một độc giả truyện trinh thám, và vì quá thích đọc mà trở thành một người viết trinh thám. Có câu nói rằng “buôn có bạn, bán có phường”, dãy phố nào đông khách sẽ thành “phố nghề”. Di Li mong đợi thời gian sắp tới sẽ có “dàn đồng ca” về văn học trinh thám Việt Nam.
Giám đốc nội dung Truyền hình K + Trịnh Thủy Liên:
Phim có thể chuyển từ tiểu thuyết trinh thám Việt Nam rất thành công về lượng người xem
Dòng phim trinh thám là một trong những thể loại được ưa thích nhất, đặc biệt là trên các kênh truyền hình trả tiền hoặc nền tảng như Netflix, Amazon, iQIYI … một trong những đơn vị truyền hình trả tiền hàng đầu Việt Nam với những nội dung bản quyền về thể thao đỉnh cao và phim “bom tấn”, trinh thám là dòng phim mà Ban nội dung K + yêu thích, lựa chọn giới thiệu với giả. Rất nhiều phim trinh thám trên K + có thể chuyển từ tiểu thuyết trinh thám của các tác giả nổi tiếng thế giới như Keigo Higashino, Tử Kim Trần, Harlan Coben, Agatha Christime …, hoặc phim về các nhân vật trinh thám huyền thoại trong văn học như thám tử Shelock Holmes, thanh tra Maigret …
Từ năm 2021, K + đã ra mắt thương hiệu K + ORIGINAL đầu tư vào phim truyền hình. Một trong những thể loại mà chúng tôi có chiến lược phát triển chính là phim trinh thám. Tác phẩm được K + mua bản quyền có thể chuyển đầu tiên là “Trại Hoa Đỏ” của nhà văn Di Li, do đạo diễn Vitor Vũ thực hiện, phát sóng trên K + vào tháng 7-2022. Bộ phim rất thành công, tỉ lệ người xem vào khoảng 17 – 24% (các phim khác chỉ 3 – 4%). “Trại Hoa Đỏ” trở thành bộ phim truyền hình đầu tiên của Việt Nam được hạ tầng nội dung quốc tế để phát sóng khoảng 4 tháng sau khi bộ phim kết thúc trên K +. Đây là tin vui, cho thấy câu chuyện Việt Nam có thể lan tỏa trên thế giới như thế nào.
Tiếp nối thành công của “Trại Hoa Đỏ”, K + tiếp tục mua quyền chuyển thể “Lạc bộ số 7”, tác phẩm trinh thám thứ 2 của nhà văn Di Li. Bộ phim đang ở trong quá trình làm kịch bản và sẽ ra mắt giả trong năm 2023. K + cũng đang thương mại bản quyền chuyển đổi một số tác phẩm trinh thám và thế giới để tiếp tục phát triển dòng phim này.
K + luôn chào đón các ý tưởng, kịch bản, định dạng, truyện của các tác giả văn học Việt Nam để có thể hợp tác đưa các tác phẩm lên phim, qua đó lan tỏa các câu chuyện Việt Nam một cách tốt hơn, rộng hơn.
Nhà văn Đức Anh:
Văn học trinh thám đã có sẵn nguồn độc giả, chúng ta chỉ cần chinh phục mà thôi
Tại Việt Nam, lượng độc giả yêu thích văn chương trinh thám khá lớn. Hạn chế, Hội thích truyện trinh thám trên facebook có gần 37 nghìn thành viên hoạt động liên tục, sôi nổi, trong đó có nhiều cuộc trao đổi chuyên môn tăng giá. Đây là nguồn độc giả lớn cho các đơn vị xuất bản có thể tự tin phát triển dòng văn học trinh thám, là hiệu lực để các tác giả Việt Nam bước vào “con đường gai” sáng tác giả truyện trinh thám. Tác giả nguồn đã có sẵn rồi, chúng ta chỉ cần chinh phục mà thôi.
Bạn trẻ ngày nay có nhiều điều kiện hơn để khai thác thông tin cũng như bồi dưỡng kiến thức để viết truyện trinh thám. Sự đồng ý và cập nhật các dòng sách trên thế giới đã thay đổi thị hiếu và thẩm mỹ của độc giả Việt Nam, thông qua đó tác động đáng kể đến các nhà văn và những người muốn viết truyện. Số lượng nhà viết truyện trinh thám ngày càng tăng, tỉ lệ thuận với trinh thám số được xuất bản tại Việt Nam. Các công ty truyền thông và xuất bản sách như Nhã Nam, Bách Việt, Đinh Tị và đặc biệt là Cổ Nguyệt và Phúc Minh – hai đơn vị gần như sống bằng trinh thám, giả tưởng – liên tục giới thiệu trinh thám of the author of the time. Các NXB Trẻ, NXB Phụ Nữ hay NXB Công an Nhân dân cũng chọn trinh thám là một trong những cuốn sách được quan tâm đầu tư.
Tuy nhiên, hiện có rất ít cuộc tọa đàm về văn học trinh thám hiện đại đề cập đến tiêu chí, kỹ thuật và giá trị xung quanh dòng văn học đã thấy rõ sức hút của nó.