Nằm trong e ấp trong bao bọc của mẹ thiên nhiên, màu xanh của núi đồi và giữa những bậc thang, những ngôi nhà xinh xắn của đồng bào dân tộc Thái ở bản Mạ, thị trấn Thường Xuân, huyện Thường Xuân Nên dệt nên một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc và thơ mộng.
Khu du lịch bản Mạ (Ảnh: Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Thường Xuân cung cấp).
Từ TP Thanh Hóa, vượt qua cung đường hơn 60 km, qua chiếc cầu treo xinh xắn bắc trên dòng sông Chu, chúng tôi đến với bản Mạ. Ban đầu ấn tượng là con đường nhỏ xinh xắn vào những ngôi nhà sàn được quản lý dân trang để tiếp đón khách du lịch lưu trú tại bản. Trước mỗi ngôi nhà thường treo tấm gỗ biển, trên đó là hướng dẫn thông tin cần thiết cho khách du lịch.
Dạo bước trên con đường lượn quanh, thả hồn vào mùi hương của cỏ cây ven đường, ngắm nhìn những ngôi nhà trên hệ thống truyền tải nhỏ mà khang trang, sẽ khiến nhiều khách cảm thấy cuộc sống trong lành, mộc mạc Mạc, bình yên ở nơi đây. Điểm xuyết trong vô số màu sắc của thiên nhiên là màu sắc sặc sỡ của những người dân tộc Thái vẫn được giữ và phát huy trong đời sống đồng bào, nay được đưa vào khai thác và phát triển du lịch ở địa phương.
Chào đón chúng tôi với nụ cười tươi, nếu không giới thiệu, ít ai ngờ chàng trai trẻ dân tộc Thái Vi Văn Ngọ trước mắt chính là người đầu tiên phát triển mô hình du lịch cộng đồng ở bản Mạ. Ngắm nhìn không gian homestay rộng rãi, được bố trí một cách khoa học, đẹp mắt, chúng tôi không khỏi tò mò hỏi Ngọ về cơ duyên được đưa đến với đồng du lịch.
Homestay của gia đình anh Vi Văn Ngọ thu hút khách đến tham quan, lưu trú.
Nở cười hồn hậu, Ngọ chia sẻ: Linh thú, tôi không hiểu ngày mình lấy đâu ra đề nghị và quyết tâm để có thể vượt qua những khó khăn, khuất phục theo con đường du lịch cộng đồng. Đó là, vào năm 2015 tôi tham gia gia đình tác nghiệp tại thôn, được quyền quản lý chính quyền xã, huyện về phát triển du lịch cộng đồng tại bản Mạ, tôi đã mạnh tay đưa ra quyết định cải tạo toàn bộ khu đất at the gia đình để làm homestay cho khách du lịch. Step to up the vai vợ chồng tôi nhiều gánh nặng, thì cũng thấy có ánh mắt nghi ngờ, khó hiểu của người xung quanh.
Homestay của gia đình anh Vi Văn Ngọ được bố trí khoa học, đẹp mắt.
Tuy nhiên, nói là làm, sau khi vận động gia đình đồng ý, giúp đỡ cộng với số tiền tích lũy được, anh Ngọ đã dành nhiều thời gian đi học hỏi mô hình homestay đang hoạt động hiệu quả ở các địa phương trong tỉnh . Từ tích lũy kiến thức, anh áp dụng trên chính homestay của gia đình mình, bắt đầu là công việc sửa chữa trang, cải tạo vườn tược, mở dịch vụ kinh doanh ẩm thực, ăn uống phục vụ khách đến tham quan, with the start up number is 80 triệu đồng.
Quan sát thấy khách du lịch không chỉ có nhu cầu ngắm cảnh, ăn uống mà muốn lưu trú lại để khám phá cuộc sống của đồng bào dân tộc Thái, anh tiếp tục vay vốn, cùng anh dựng lên ngôi nhà gỗ với đường lối kiến trúc độc đáo, thể hiện nét văn hóa truyền thống của người Thái, đồng thời vẫn tích hợp được những tiện ích hiện đại, tạo sự thoải mái nhất cho du khách. Tất cả các vật dụng nhỏ nhất trong ngôi nhà đều được thiết kế, bố trí hài hòa với không gian chung sống của cộng đồng dân tộc thiểu số ở bản.
Anh tự mò mẫm, làm theo những gì mình nghĩ sẽ mang lại hiệu quả, cùng với kinh nghiệm học hỏi thêm qua tham quan các mô hình, đọc sách báo, homestay của anh đã được đón những vị khách đầu tiên đến và lưu trú.
“Mô hình homestay của gia đình đi vào hoạt động, truyền cảm hứng cho nhiều dân khác trong bản mạnh mẽ thay đổi tư duy để phát triển du lịch cộng đồng. Tôi luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho mọi người”, anh Ngọ nói.
Đến Mạ, du khách được thưởng thức nhiều món ăn dân dã của đồng bào Thái.
Để đa dạng hoạt động trải nghiệm máy chủ, homestay của anh Vi Văn Ngọ hướng tới phát triển đa dạng hoạt động trải nghiệm. Du khách đến đây đều thích thú khi được làm chủ mình trong không gian thiên nhiên và khám phá đời sống của đồng bào dân tộc Thái, từ những nếp sinh hoạt hằng ngày như trồng rau, dệt thổ cẩm đến hòa mình vào hoạt động văn bản nghệ thuật độc đáo, thưởng thức các phương tiện truyền thông như gà đồi, món cá đắng, cá nướng … Có những vị khách quay trở lại lần thứ 2, thứ 3 và giới thiệu cho bạn bè điểm đến đây là lý thú. Đó cũng chính là động lực giúp anh Vi Văn Ngọ trì hoãn với ý tưởng của mình.
Đến nay bình quân mỗi tháng homestay của anh đón khoảng 600 – 800 lượt khách tham quan, nghỉ dưỡng. Máy chủ date nghỉ hết công suất. Từ một khó khăn nghèo nàn, giờ đây bản Mạ có tới 10 mô hình homestay đang hoạt động hiệu quả, góp phần tạo ra công việc, tăng thu nhập và nâng cấp đời sống cho bà con.
Du khách “check in” khi khám phá bản Mạ.
Từ một quyết định tưởng chừng như viễn vông, thế nhưng sau những nỗ lực cùng giúp đỡ, động viên, tạo điều kiện của người thân và chính quyền địa phương, chàng trai trẻ Vi Văn Ngọ có sự định hướng đúng cho chương trình phát triển đồng du lịch.
Với homestay của mình, Ngọ còn mong muốn có thể tạo ra công việc cho nhiều thanh niên đồng bào dân tộc thiểu số; thay đổi tư duy làm du lịch của dân tộc… Và đặc biệt là lưu giữ hệ thống truyền tải văn bản sắc màu của đồng bào dân tộc Thái. Kết thúc cuộc trò chuyện và điều hành một ngày đưa tôi đi khám phá bản Mạ, khi chia tay ánh mắt của bạn Ngọ lên niềm tin và hy vọng.
Nguyễn Đạt