Ninh Thuận có nhiều lợi ích khi sở hữu Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa và Vườn Quốc gia Phước Bình. Những điều này hiện đang lưu giữ những giá trị đa dạng sinh học phong phú với các loài động vật, thực vật quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và Sách đỏ IUCN. Song song với sự tồn tại của dịch vụ, Nghiên cứu đa dạng sinh học, tỉnh tập trung phát triển các loại hình du lịch sinh thái thu hút khách.
Vẻ đẹp thơ mộng của vịnh Vĩnh Hy nằm trong Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa. Ảnh: Nguyễn Thành – TTXVN“Kho báu vật” về sinh học
Cách thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 60 km theo hướng Tây Bắc, Vườn Quốc gia Phước Bình (huyện Bác Ái) có tổng diện tích khoảng 25.000 ha. Ở độ cao từ 300 m đến gần 2.000 m so với mực nước biển, trên sông của Cao nguyên Đà Lạt, Phước Bình có khí hậu mát mẻ quanh năm.
Theo thống kê, Vườn Quốc gia Phước Bình có 1.338 loài thực vật; trong đó, có 172 loài quý hiếm, 60 loài có tên trong Sách đỏ Việt Nam và 55 loài được ghi trong Sách đỏ IUCN. The dynamic system is also multi format with 347 the loài; trong đó có 110 loài quý hiếm, 62 loài có tên trong Sách đỏ Việt Nam, 40 loài có tên trong Sách đỏ IUCN. Đặc biệt, nơi đây có 4 loài thú đặc biệt của Đông Dương được thế giới quan tâm, bao gồm: vượn má hung, chà vá chân đen, vằn vằn bắc và mang lớn. Ngoài ra, Vườn Quốc gia Phước Bình được công nhận là một trong 63 khu chim và là nơi có số lượng bò tót, nai nhiều nhất các khu bảo tồn ở Việt Nam hiện nay.
Trong khi đó, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa có tổng diện tích hơn 106,646 ha (vùng lõi khoảng hơn 16,400 ha), nằm trên địa bàn hai huyện Ninh Hải và Thuận Bắc, cách thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 30 km về hướng Đông Bắc. Nơi đây hội tụ đầy đủ 3 không bao gồm rừng, biển, bán sa mạc và là tiêu chuẩn duy nhất về hệ thống sinh thái rừng khô hạn, độc đáo của Việt Nam và Đông Nam Á.
Du khách tham quan, khám phá bãi biển cổ Hang Rái, thuộc Khu dự trữ sinh ra thế giới Núi Chúa. Ảnh: Nguyễn Thành – TTXVNKhảo sát mới nhất cho thấy, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa hiện có 1.514 loài thực vật, trong đó có 54 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới; 766 loài động vật, trong đó có 48 loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới. Ngoài ra, với sự ưu tiên chủ sở hữu 40 km đường biển, Núi Chúa là nơi có muôn trùng biển ven bờ biển lớn nhất Việt Nam với trên 350 loài và hàng trăm loài sinh vật biển. Đặc biệt, đây là nơi hiếm hoi xuất hiện nhiều loài động vật quý hiếm có tầm quan trọng quốc tế như: biển, voọc chà vá chân đen, cheo cheo lưng bạc … đang được bảo vệ tồn tại, quy định bảo vệ .
Từ những lợi ích này, tỉnh Ninh Thuận và đang triển khai nhiều loại hình du lịch sinh thái như du lịch rừng, du lịch biển, Nghiên cứu khoa học, môi trường giáo dục và tham quan, nghỉ dưỡng để thu hút khách du lịch lịch trong nước và quốc tế.
Tại Vườn Quốc gia Phước Bình đã được đưa vào khai thác nhiều loại hình du lịch hấp dẫn như: tham quan rừng nguyên sinh, chèo trên suối ngắm cảnh; đi bộ trong rừng quan sát một số loài linh trưởng, và tìm hiểu nhiều loại cây thuốc, lan rừng quý hiếm; tham quan mô hình lai bò tót với bò nhà; du lịch trải nghiệm văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực của đồng bào dân tộc Raglai thông qua các mô hình du lịch homestay; du lịch về nguồn, tham quan lịch sử trận địa đá Pi Năng Tắc. Sau khi tham quan, du khách có thể nghỉ dưỡng ngay tại cơ sở lưu trú Vườn quốc gia với liên kết hệ thống phòng nghỉ và biệt lập mang liên kết địa phương kiến trúc với phong cách hiện đại.
Với tài nguyên và cảnh quan đa dạng, độc đáo, Khu dự trữ sinh hạ thế giới Núi Chúa quyến rũ du khách trong và ngoài nước bởi biển xanh cát trắng, sóng san hô nhiều màu, công viên đá muôn hình và những cánh rừng hoang dã. Ban quản lý Vườn quốc gia Núi Chúa – Khu dự trữ sinh ra Núi Chúa được xây dựng và đưa vào khai thác các tour du lịch, tuyến du lịch sinh thái hấp dẫn tham quan, trải nghiệm vịnh Vĩnh Hy, Hang Rái, tắm suối Lồ Ồ , Nước ngọt, bãi biển có cảnh quan tuyệt đẹp: Bình Tiên, Vĩnh Hy, bãi Chà Là, bãi Hỏm, bãi đá, Thái An.
Núi Chúa hiện nay đang là nơi thu hút khách du lịch, nhà khoa học tới tham quan, Nghiên cứu, đặc biệt là những người yêu thích tự nhiên muốn khám phá hệ thống sinh thái “Rừng khô hạn châu Phi ở Việt Nam”. Bên cạnh đó, vùng đệm Khu dự trữ sinh ra thế giới Núi Chúa là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc Raglai, Chăm sóc, Kinh có nhiều lễ hội văn hóa đặc sắc để du khách khám phá, trải nghiệm.
Khu vực cứu hộ, biển bảo tồn tại Khu dự trữ sinh ra thế giới Núi Chúa. Ảnh: Nguyễn Thành – TTXVNGắn với status du lịch phát triển
Hiện nay, cùng với nghiên cứu nhiệm vụ, bảo tồn đa dạng sinh học, các đơn vị đang tập trung phát triển dạng du lịch sinh thái. Ông Trần Văn Tiếp, Giám đốc Vườn Quốc gia Núi Chúa – Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa cho biết, để phát huy các tài nguyên giá trị đa dạng sinh học và cảnh quan thiên nhiên, đơn vị xây dựng, tổ chức nhiều sản phẩm du lịch sinh thái như các tour du lịch, tuyến du lịch, du lịch rừng, tour khám phá bí ẩn của hệ thống sinh thái độc đáo nhất ở Việt Nam.
Ông Trần Văn Tiếp cho biết thêm: Các đơn vị tiếp tục thay đổi mới hoạt động du lịch sinh thái, xây dựng các tour du lịch, trải nghiệm mới để tạo điểm nhấn như tour lặn ngắm san hô, tham quan bãi khám, khám bệnh phá cung đường trekking Núi Chúa và thả “bom hạt giống” trồng rừng; tour ngắm trời lặn, xem chim về trong khu rừng ngập mặn ở Đầm Nại, liên kết 3 điểm công viên Đá – hang Rái – vịnh Vĩnh Hy thành một chuyến du lịch khép kín trong ngày. Đồng thời, các chú trọng đơn vị truyền thông, huấn luyện về du lịch sinh thái để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên cho người dân và khách hàng.
Theo ông Nguyễn Long Biên – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận, hiện nay cùng với nhiệm vụ bảo vệ và phát huy giá trị đa dạng sinh học, tỉnh đang tập trung các nguồn lực từ Trung ương, đầu tư địa phương cứu, bảo tồn đa dạng sinh học Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa và Vườn Quốc gia Phước Bình theo hướng phát huy giá trị sinh thái thông qua các hoạt động du lịch để thu hút khách, tạo thêm nguồn thu nội tác động bảo vệ máy chủ tồn tại học sinh đa dạng.
Theo đó, tỉnh đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch sinh thái như: du lịch biển, du lịch rừng, du lịch Nghiên cứu khoa học, du lịch giáo dục môi trường và tham quan, nghỉ dưỡng nhằm tạo ra các sản phẩm độc đáo, khác biệt. Việc phát triển này tuân theo nguyên tắc không làm thay đổi cảnh quan, không gây tác động xấu đến tài nguyên, thực vật hoặc làm giảm tính năng sinh học đa dạng; không gây ô môi trường, bảo mật phát triển đối với gen nguồn bảo mật và sinh học đa dạng; giữ lại, phát huy văn bản hóa giá trị và lịch sử di động.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ, hiện tại cùng xây dựng các sản phẩm du lịch sinh thái, nâng cao chất lượng các dịch vụ, địa phương tập trung liên kết các điểm giữa Khu dự trữ sinh thế giới Núi Chúa, Vườn Quốc gia Phước Bình với các danh lam, thắng cảnh, làng nghề truyền thống … Đồng thời, Ninh Thuận tăng cường liên kết với các vùng, miền; đẩy mạnh giới thiệu, quảng bá, hợp tác quốc tế, mở rộng thị trường du lịch để thu hút khách. Qua đó, góp phần thực hiện mục tiêu đến năm 2025 tỉnh sẽ đón 3,5 triệu lượt khách với tổng thu từ du lịch đạt 2.900 tỷ đồng, đưa du lịch vào ngành kinh tế mũi nhọn.
Với tự nhiên năng lực, điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội cùng chủ trương, chính sách bảo tồn đa dạng sinh học sẽ là động lực để tỉnh Ninh Thuận thúc đẩy hoạt động du lịch sinh thái thu hút khách. Qua đó, tạo thêm công việc, nâng cấp đời sống vật chất, tinh thần cho người dân địa phương, bảo đảm bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần phát triển du lịch Ninh Thuận theo hướng vững chắc.
Nguyễn Thành