(HNMCT) – Giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thu Hà là người của nhiều thế hệ nghệ sĩ piano của nước ta. Thừa hưởng tình yêu và tâm huyết từ mẹ của mình – Nhà giáo nhân dân Thái Thị Liên, cả cuộc đời của Giáo sư Trần Thu Hà được dành cho cây đàn piano, góp phần xây dựng Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam và đào tạo các hệ thống nghệ sĩ piano cho nền âm nhạc nước nhà. Với những công việc luyện tập, tâm huyết trên cả 3 lĩnh vực: Đào tạo, biểu diễn và quản lý, nghệ sĩ Trần Thu Hà được phong Giáo sư, Nhà giáo nhân dân và danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ mới thay đổi, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, Hạng Nhì, Huy chương “Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam”.
– Năm 8 tuổi, sau một thời gian sống trong trại nhi đồng, bà mới chính thức được mẹ là Nhà giáo nhân dân Thái Thị Liên dạy đàn. Giáo sư Trần Thu Hà còn nhớ lúc ấy như thế nào?
– Thế hệ của chúng tôi không có nhiều điều kiện thuận lợi như các bạn trẻ từ trước đến nay. Khi đất nước còn chiến tranh, tôi cũng không được ở gần bố mẹ để có điều kiện học tập. Sau này trở về Hà Nội, chạm tay vào cây đàn tôi vô cùng thích thú, say mê.
Thuận lợi khi có mẹ là người hướng dẫn, chỉ bảo vệ nhưng trong chế độ điều kiện về chất lượng cơ sở, học đàn cũng phải có tranh thủ. May mắn là mẹ tôi vừa hoạt động biểu diễn, vừa giảng dạy nên được nhà trường cho mượn đàn để dạy tại nhà. Thời gian để tôi luyện tập cũng không nhiều, nhưng mỗi lần tập tôi rất trung, nếu có sai sót thì được mẹ “chỉnh sửa” ngay.
Đến bậc trung, chúng ta phải đi sơ tán. Không như các dụng cụ nhạc khác dễ dàng di chuyển, cây đàn piano thường sang, cồng kềnh. Thế mà khi chúng tôi đến bản phân tán ở Bắc Giang, người dân địa phương vẫn đồng ý đặt đàn piano trong nhà. Nhưng cây đàn piano cơ bản có âm lượng, tần suất làm việc từ sáng đến tối, thực sự ảnh hưởng đến mọi người hoạt động. Ban ngày cũng phải nghe tiếng máy bay nữa chứ. Vì thế, một thời gian sau nhà trường quyết định chuyển khoa Piano ra ngoài, đào hầm xa khu vực nhà dân để học. Tôi vẫn hồi phục. Tôi khâm phục Nhà nước mình trong giai đoạn chiến tranh khốc liệt, có những cái rất cao cấp, giữa ranh giới giữa sự sống và cái chết nhưng tôi vẫn cố gắng duy trì công việc đào tạo về âm nhạc.
– Bà nhớ những bản nhạc từng chơi trong hầm ẩn?
– Trong kỳ thi tốt nghiệp trung cấp âm nhạc và chuẩn bị lên đại học, tôi đã thi bài “Sonat ánh trăng” – một bản nhạc nổi tiếng của nhạc sĩ Beethoven. Tình cờ hôm đó là ngày nên trăng rất sáng. Hồi He, những buổi thi thường được tổ chức thành buổi tối, trong ánh đèn bão, nếu có máy bay địch thì tất cả đều dừng lại, đèn thì phải tắt hết. Sau khi có thông báo là an toàn, chúng ta lại tiếp tục tục cuộc thi và không thể bật đèn nữa. Tôi đã đánh giá bản “Sonat ánh trăng” dưới ánh trăng. Tôi nhớ mãi kỷ niệm đó và xem đó là động lực để tôi cố gắng hơn nữa.
– Được biết, cách đây không lâu bà đã hoàn thành việc biên soạn, hiệu chỉnh công trình 3 tập “Tuyển tập các tác phẩm âm nhạc Việt Nam cho đàn piano”, góp phần bổ sung cho chương trình dạy piano tại nước ta?
– Từ thời mẹ tôi và các thế hệ giảng viên trước tôi như PGS Nguyễn Hữu Tuấn, Nhà giáo ưu tú Trần Thanh Thảo đã làm những việc tuyển tập các tác phẩm âm nhạc Việt Nam viết cho piano, chủ yếu dành cho cấp học sơ lược, trung . Còn lại tôi chủ yếu biên soạn các tác phẩm lớn dành cho cấp đại học và cao học, chia ra làm 3 tập. Show at, this file has been save the contentation, the server for the reselling, and the external access to be more time.
Một điều nữa là trong bài giảng dạy piano toàn quốc, trong từng năm học bắt buộc phải có bài của Việt Nam. Đó cũng là lý do tôi thực hiện chương trình giáo dục “Tuyển tập các tác phẩm âm nhạc Việt Nam cho đàn piano”. Đó là sự kết thúc, giúp đỡ các bài giảng chọn thế giới được chuẩn hóa, mở rộng chương trình của mình trong lĩnh vực giới thiệu tác phẩm của các nhạc sĩ Việt Nam viết cho piano.
– Gắn bó với đàn piano cây, với công việc quản lý tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam, tham gia nhiều chương trình biểu diễn lớn trong và ngoài nước nhưng cô từng chia sẻ suốt đời chỉ mong muốn làm một điều gì đó. giáo viên dạy nhạc mà thôi?
– Mong ước của tôi là một người dạy về nghệ thuật, cũng là kết nối truyền thông hệ thống gia đình. Đương nhiên ngành học này bao gồm toàn bộ kiến thức, kỹ năng, bài hát với công việc giảng dạy, tôi cũng tham gia chương trình biểu diễn, nhưng hoạt động đào tạo vẫn là chủ đạo. Nghệ thuật đặc thù không chỉ là âm nhạc phổ cập mà còn góp phần tìm kiếm, đào tạo tài liệu. Tài năng phải được phát hiện, bồi dưỡng từ nhỏ với các trình khác nhau. Show nay, đội ngũ giảng viên của Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam đã được đông đảo hơn trước, được đào tạo bài bản ở những nội dung nhạc lớn trên thế giới. Còn lại tôi vẫn muốn dạy các em ở bậc trung học, khi các em phát triển hết khả năng.
– Trân trọng cảm ơn Nhà giáo nhân dân Trần Thu Hà!