Mở một cửa hàng điện thoại với vốn khoảng 500 triệu đồng tưởng chừng là quyết định táo bạo nhưng lại rất thực tế với nhiều người. Câu chuyện của hai vợ chồng bỏ hết thời gian để vận hành cửa hàng điện thoại tại nhà là minh chứng rõ nét: doanh thu mỗi tháng khoảng 150 triệu đồng, lợi nhuận 15% tương đương 22,5 triệu đồng/tháng chia cho hai người làm việc mỗi ngày từ 7 h đến 21 h thì “mỗi người thu nhập khoảng 8 triệu đồng/tháng”.
Bài viết này sẽ phân tích chi tiết quá trình, thuận lợi, rủi ro và các bài học mà người muốn khởi nghiệp với tiệm điện thoại cần biết – giúp bạn cân nhắc xem mô hình này có phù hợp không và nếu phù hợp thì làm thế nào để tối ưu hơn.
Mô hình kinh doanh và thực trạng
Hai vợ chồng trong bài viết chọn mô hình cửa hàng điện thoại tại nhà, không thuê mặt bằng riêng biệt, vốn đầu vào khoảng 500 triệu đồng. Thời gian làm việc kéo dài (14 tiếng mỗi ngày, trừ 2 tiếng nghỉ thì còn khoảng 12 tiếng/ngày) để duy trì hoạt động.
Doanh thu khoảng 150 triệu đồng/tháng, lợi nhuận khoảng 15% → ~22,5 triệu đồng/tháng tổng lợi nhuận. Khi chia cho hai người thì mỗi người thu nhập ~8 triệu/tháng nếu làm đủ giờ.
Từ mô hình này rút ra được rằng:
- Vốn 500 triệu đối với ngành điện thoại – tuy không là siêu lớn nhưng cũng không nhỏ – đủ để nhập hàng, trang bị cửa hàng, vận hành trong thời gian đầu.
- Lợi nhuận 15% là tỷ lệ trên doanh thu, không phải trên vốn; nếu so với vốn 500 triệu thì lợi nhuận thực sự không quá cao so với công sức bỏ ra.
- Làm việc vất vả, thời gian dài, đầu óc luôn phải nghĩ về hàng hóa, tồn kho, mẫu lỗi, chi phí vận hành… như chủ cửa hàng đã chia sẻ: “Kinh doanh như tôi được cái là không bị gò bó thời gian nhưng ngược lại thì lúc nào đầu óc cũng phải lo toan, tính toán…”
=> Xu hướng kinh doanh trong 5 năm tới
Những thuận lợi khi mở tiệm điện thoại với vốn 500 triệu
- Nhu cầu điện thoại và phụ kiện luôn có – người dùng thường xuyên thay thiết bị mới hoặc cần phụ kiện, sửa chữa. Do đó, có một thị trường cơ bản để khai thác.
- Vốn 500 triệu đủ để bắt đầu – so với các loại hình kinh doanh lớn hơn (nhà hàng, siêu thị, salon…) thì chi phí đầu vào thấp hơn, rủi ro tương đối kiểm soát hơn.
- Linh hoạt và chủ động hơn so với làm thuê – chủ cửa hàng tự quyết định hàng hóa, cách kinh doanh, giờ mở cửa.
- Potential mở rộng dịch vụ – ngoài bán điện thoại mới còn có sửa chữa, phụ kiện, máy cũ, thu đổi máy… những dịch vụ này nếu khai thác tốt sẽ tăng thêm doanh thu và lợi nhuận.
Những thách thức và rủi ro phải tính kỹ
- Áp lực cạnh tranh cao: Các cửa hàng nhỏ lẻ phải cạnh tranh với các chuỗi lớn, cửa hàng thương hiệu chuyên biệt, và cả bán hàng online với giá rẻ hơn. (Bài viết khác chỉ ra cửa hàng điện thoại nhỏ lẻ tại Trung Quốc đang gặp khủng hoảng vì cạnh tranh online và mô hình kênh phân phối thay đổi)
- Biên lợi nhuận thấp so với vốn bỏ ra: Nếu lợi nhuận chỉ ~15% trên doanh thu, so với vốn 500 triệu thì hoàn vốn rất chậm. Ví dụ: nếu lợi nhuận 22,5 triệu/tháng thì 1 năm ~270 triệu đồng lợi nhuận (chưa trừ thêm chi phí về vốn, thuế, rủi ro bó vốn).
- Chi phí ẩn và rủi ro tồn kho: Hàng hóa điện thoại dễ lỗi mẫu, tồn hàng, giá nhanh giảm; chi phí sửa chữa, bảo hành, trưng bày, đổi mới mẫu… chủ cửa hàng phải gánh. Trong bài viết: “Thời gian làm việc từ 7h đến 21h… đó là chưa kể hàng điện tử dễ hư hao, lỗi mẫu, tồn kho…”
- Cần nhiều công sức và thời gian: Làm việc 12 tiếng mỗi ngày, chủ yếu hai vợ chồng, đầu óc luôn phải vận hành. Thậm chí họ nói “còn thua đi làm công ăn lương” nếu xét về thu nhập mỗi người so với công sức bỏ ra.
- Rủi ro mô hình nhanh lỗi thời: Với xu hướng mua sắm trực tuyến, chuỗi cửa hàng lớn, khách hàng dễ chuyển sang kênh khác. Như bài viết về Trung Quốc cho thấy các cửa hàng điện thoại nhỏ lẻ đang bị dịch chuyển mạnh sang kênh online hoặc phải thay đổi mô hình.
Bài học và lời khuyên để tối ưu mô hình
- Xác định rõ phân khúc khách hàng: Khi bắt đầu, chủ cửa hàng nên chọn phân khúc rõ ràng: máy mới phân phối chính hãng, máy cũ – thưởng kiểu đổi máy, phụ kiện kèm theo, hay dịch vụ sửa chữa. Việc phân khúc giúp tránh bị “dấn thân” vào cuộc chiến cạnh tranh giá khốc liệt mà không có lợi thế.
- Tối ưu chi phí và vốn lưu động: Vì là hàng điện tử có mẫu mã nhanh thay đổi, tồn kho là rủi ro. Do đó cần nhập hàng hợp lý, kiểm soát mẫu lỗi, bán nhanh, đồng thời có chính sách đổi hàng hoặc hậu mãi tốt để giữ khách.
- Khai thác thêm dịch vụ bổ sung: Ngoài bán máy, chủ cửa hàng có thể thêm dịch vụ sửa chữa, thu đổi điện thoại cũ, bán phụ kiện, bảo hành mở rộng… Các dịch vụ này thường có biên lợi nhuận tốt hơn và giúp giữ chân khách hàng.
- Đầu tư vào trải nghiệm khách hàng: Các cửa hàng nhỏ dễ bị lu mờ trước các chuỗi lớn về vị trí, quảng cáo, thương hiệu. Do đó, tạo điểm khác biệt: dịch vụ thân thiện, chế độ hậu mãi tốt, tư vấn kỹ cho khách, có khách quen… như theo gợi ý từ các chuyên gia: cửa hàng nhỏ nên tập “làm tốt vấn đề chăm sóc người mua để có những tệp khách hàng quen thuộc”.
- Tận dụng kênh online: Cửa hàng truyền thống không thể chỉ trông vào khách đến mua trực tiếp. Nên khai thác thêm facebook, zalo, website, bán hàng online, livestream để tăng thêm doanh thu, giảm bớt rủi ro phụ thuộc quá nhiều vào khách đi ngang.
- Theo dõi và đánh giá kỹ hiệu quả kinh doanh: Vì áp lực lợi nhuận không cao, chủ cửa hàng cần theo dõi doanh thu, biên lợi nhuận, chi phí cố định (điện, thuê mặt bằng nếu có, nhân công, khấu hao, hàng tồn) để quyết định có nên mở rộng, thay đổi mô hình hay hợp tác nhượng quyền.
- Chuẩn bị kế hoạch ứng phó khi thị trường thay đổi: Nếu thị trường bão hòa hoặc kênh online tăng mạnh, cửa hàng phải có kế hoạch thay đổi mô hình: có thể trở thành chi nhánh, hoặc chuyên một vài dòng máy độc, dịch vụ cao cấp, hoặc chuyển sang bán phụ kiện – sửa chữa. Như các cửa hàng nhỏ ở Trung Quốc đang chuyển hướng để tồn tại.
Liệu mô hình này phù hợp với bạn?
Nếu bạn đang cân nhắc bỏ vốn khoảng 500 triệu đồng để mở tiệm điện thoại, bạn nên tự hỏi một số câu sau:
- Bạn đã có kinh nghiệm trong ngành bán lẻ điện thoại, phụ kiện hoặc sửa chữa chưa? Vì việc này không chỉ bán hàng mà còn phải biết về mẫu mã, thị trường, tồn kho.
- Bạn có khả năng nhập hàng tốt, biết chọn nhà cung cấp, kiểm soát hàng tồn, mẫu lỗi?
- Bạn có nhiều thời gian, tâm huyết, sẵn sàng làm việc căng thẳng, đầu óc luôn phải suy nghĩ về kinh doanh?
- Bạn có phương án dự phòng nếu doanh thu thấp, nếu chi phí tăng hoặc thị trường thay đổi nhanh?
- Bạn có khả năng khai thác thêm kênh online, dịch vụ phụ trợ để tăng thu nhập và giảm phụ thuộc vào số lượng khách đến cửa hàng vật lý?
Nếu câu trả lời nhiều lần “có”, mô hình có thể là một lựa chọn đáng cân nhắc. Ngược lại, nếu bạn mong muốn thu nhập ổn định, ít rủi ro, thời gian làm việc không quá căng thẳng, thì việc làm thuê hoặc đầu tư khác có thể phù hợp hơn. Chính chủ cửa hàng trong bài viết cũng chia rằng nếu so sánh “làm công ăn lương không phải bỏ vốn, không phải tính toán lo toan gì, tối về chỉ việc ngủ ngon lành”.
Mở tiệm điện thoại với vốn 500 triệu đồng là mô hình khả thi nhưng không dễ dàng và cũng không quá “ăn ngay”. Câu chuyện hai vợ chồng bán điện thoại – doanh thu 150 triệu/tháng, lợi nhuận 15% – mỗi người thu nhập khoảng 8 triệu đồng/tháng là lời cảnh báo rõ ràng rằng thu nhập không cao nếu bạn chỉ làm “như bình thường”.
Để thành công và thu nhập tốt hơn, bạn sẽ cần chiến lược rõ ràng, phân khúc khách hàng phù hợp, tối ưu chi phí, đa dạng dịch vụ, khai thác online và đặc biệt là tinh thần kinh doanh nghiêm túc, liên tục cải thiện. Nếu bạn đang chuẩn bị khởi nghiệp trong lĩnh vực này, hãy dành thời gian lập kế hoạch chi tiết, phân tích thị trường khu vực bạn định mở cửa hàng, chuẩn bị vốn lưu động và kế hoạch B nếu thị trường thay đổi.