Mảnh đất Mường Lò, Nghĩa Lộ – vùng ngoại ô Tây Bắc của tổ quốc – xứ sở đa sắc văn hóa tối đa 24-9 toàn màu, ngân vang tiếng cồng, tiếng trống hòa quyện với những điệu nhạc đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái. Hàng ngàn người dân và du khách chìm đắm trong không khí lễ hội và chương trình đặc sắc nghệ thuật và sự tráng lệ của Lễ đón nhận bằng UNESCO ghi danh sách “Nghệ thuật Xòe Thái” vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện diện nhân loại và khai mạc Lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò, khám phá Danh thắng quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2022 với chủ đề “Xòe Thái – Tinh hoa miền Di sản”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái – Đỗ Đức Duy tại Lễ đón Bằng và khai mạc Lễ hội. (Ảnh: TTXVN)
Lễ đón nhận Bằng và khai mạc Lễ hội vinh dự được đón các đồng chí: Phạm Minh Chính – Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; Trần Quốc Vượng- Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Nguyên Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng; Tòng Thị Phóng- Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Nguyễn Trọng Nghĩa – Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Phùng Quốc Hiển – Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội; đồng chí là ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương; bà Pauline Tamesis – Điều phối viên Thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam; đại biểu Đại sứ quán nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào, Trung Quốc, Ấn Độ, Cộng hòa Pháp và đại diện các tổ chức quốc tế.
Về phía tỉnh Yên Bái có các đồng chí: Đỗ Đức Duy – Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Tạ Văn Long – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Trần Huy Tuấn – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Lãnh đạo HĐND, UBND tỉnh; lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh.
Cùng dự lễ đón nhận Bằng và khai mạc Lễ hội còn có lãnh đạo các tỉnh Sơn La, Điện Biên, Lai Châu và một số địa phương lân cận cùng đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn phát biểu khai mạc Lễ đón và Lễ hội.
Tôn vinh di sản thuật thuật Thái với sức chiến đấu chống lại các tác phẩm nghệ thuật
Khai mạc chương trình Lễ hội, đồng chí Trần Huy Tuấn – Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái quyết định: Lễ đón Bằng ghi danh sách của UNESCO là để tôn vinh di sản nghệ thuật Thái với sức sống liệt; tôn vinh và tri ân những người làm việc thầm lặng, vĩnh viễn cộng đồng và lớp nghệ nhân trong công việc bảo tồn, phát huy giá trị của di động.
Thay mặt Đảng, chính quyền và đồng bào dân tộc 4 tỉnh có di sản, đồng chí trình bày lời cảm ơn của đồng chí lãnh đạo, Nhà nước; các tổ chức, đơn vị, địa phương, cá nhân có liên quan luôn giúp đỡ, ủng hộ, hỗ trợ, lưu giữ, bảo tồn, tuyên truyền, quảng bá và phát huy giá trị của “Nghệ thuật Xòe Thái”. Đồng thời, mong muốn “Nghệ thuật Xòe Thái” mãi mãi trường tồn, ngày càng lan tỏa trong dòng văn hóa nhân loại, đáp ứng mục tiêu không ngừng nâng cao đời sống văn hóa tinh thần và chỉ số hạnh phúc của nhân dân.
Mời gọi du khách hòa những điệu điệu say mê khi đến với Lễ hội Văn hóa, du lịch Mường Lò và khám phá Danh thắng quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2022 với những trải nghiệm thú vị, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn nhấn mạnh đây là một trong những lễ hội đặc sắc, sản phẩm văn hóa, du lịch độc đáo mang thương hiệu Yên Bái.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương, Đại diện Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật Xòe Thái” từ bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam.
Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên Thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam cho biết, tại Kỳ họp lần thứ 16 (tháng 12 – 2021) của Cơ quan Liên chính phủ Công ước 2003 của UNESCO đã ghi danh sách chính thức “Nghệ thuật Xòe Thai ”of Vietnam to list Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho loại nhân.
Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam chúc mừng sự kiện quan trọng; mong muốn cộng đồng bào Thái nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung tiếp tục giữ, phát huy và lan tỏa giá trị Nghệ thuật Xòe Thái; đồng thời đóng góp nhiều hơn nữa cho hoạt động của UNSESCO và văn hóa của loại nhân.
Ngay sau bài phát biểu của đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái đã diễn ra nghi lễ trao Bằng của UNESCO ghi danh sách “Nghệ thuật Xòe Thái” vào danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại 4 tỉnh Yên Bái, Lai Châu, Sơn La, Điện Biên (ảnh trên).
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vui mừng và tự hào khi Xoè Thái là di sản thứ 14 của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại.
Đưa ra thành tài sản, tiềm lực biến thành nguồn lực phát triển nước
Phát biểu tại buổi lễ, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chúc mừng các cấp ủy, chính quyền, nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên về niềm tin vinh dự, tự hào khi Nghệ thuật Xòe Thái được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Vui mừng và tự hào khi Xoè Thái là di sản thứ 14 của Việt Nam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Đây là niềm tự hào của dân tộc Thái and of cả cộng đồng 54 dân tộc anh em trên dải đất hình chữ S tươi đẹp; qua đó, tiếp tục định mức đóng góp rất quan trọng của kho tàng di sản văn hóa Việt Nam đối với thế giới.
Thủ tướng cho rằng, Nghệ thuật Xòe Thái đã vượt qua những nét đẹp của các loại hình múa truyền thông với thẩm mỹ sáng tạo, khát vọng tới những chân giá trị – hoàn thiện – thẩm mỹ của mỗi thành viên trong cộng đồng dân tộc Tây Bắc . Đó là biểu tượng của tinh thần đoàn kết dân tộc, sự chia sẻ, tình yêu thương sâu sắc giữa con người với con người, sự hài hòa giữa con người với văn hóa, bản sắc dân tộc và thiên nhiên hùng vĩ với những triết lý đẹp sống động. Hơn thế nữa, Xòe Thái nghệ thuật còn là message về trách nhiệm, tình yêu của tất cả chúng ta, chúng ta phải giữ gìn lịch sử truyền thống thế giới đồng bào Tây Bắc.
Có được niềm vui hân hoan hôm nay, lan tỏa những giá trị tốt đẹp của dân tộc Việt Nam qua nghệ thuật Xòe Thái đến cộng đồng quốc tế, Thủ tướng trân trọng sự đóng góp không ngừng nghỉ của các thế hệ nghệ nhân dân gian , cộng đồng dân tộc Thái đã nâng niu, trao truyền, kho di sản văn hóa vô giá trị này. Đồng thời, ghi và biểu dương các hoạt động của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, các bộ, cơ quan và địa phương liên quan, các nhà sưu tập, nhà nghiên cứu đã đóng góp tích cực để bảo vệ và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái nói riêng, di sản văn hóa của Việt Nam và nhân loại nói chung.
Để tiếp tục tạo sức sống mới, sự lan tỏa và truyền cảm hứng mạnh mẽ giá trị của nghệ thuật Xòe Thái, Thủ tướng đề nghị chính quyền, nhân dân và cộng đồng người Thái ở các tỉnh Tây Bắc, Bộ Văn hóa, Thể thao thao và Du lịch phân phối triển khai bình thường, hiệu quả “Chương trình quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị của Di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật Xòe Thái” theo đúng cam kết với UNESCO.
Thủ tướng yêu cầu mỗi người dân cần phải nhận thức rõ ràng đây là di sản văn hóa phi vật thể có thể làm đại diện cho các loại nhân, đồng thời có hành động xử lý tầm nhìn. Các cấp, các ngành có liên quan cần có chương trình truyền thông, quảng bá mạnh mẽ, cần vượt qua biên giới Việt Nam để nghệ thuật này mãi mãi trường tồn và đời đời; to thế giới biết nhiều hơn, yêu quý, trân trọng và kết nối chặt chẽ, hiệu quả hơn với đất nước, con người Việt Nam.
Cùng với đó, Tiếp tục nghiên cứu, có giải pháp, cụ thể để giữ và phát huy bản sắc, hệ thống truyền thông của dân tộc nói chung và Xòe Thái nói riêng trong phát triển kinh tế – xã hội, nhất là phát triển du lịch liên kết chặt chẽ với văn hóa, con người và lịch sử, góp phần đưa ra tài sản, biến tiềm lực thành nguồn lực phát triển đất nước, nâng cấp đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân .
Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương cần dành sự quan tâm xứng đáng với đời sống mọi mặt của các nghệ nhân am hiểu và tâm huyết với di sản; đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi về môi trường diễn xướng để thực hiện Xòe Thái phù hợp với điều kiện phát triển mới của đất nước.
Tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình quốc gia bảo tồn, phát huy giá trị di sản “Nghệ thuật Xòe Thái”
Thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân 4 tỉnh Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái Đỗ Đức Duy trân trọng cảm ơn và tiếp tục phê bình ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính (ảnh trên). Cam kết đồng thời, các tỉnh có di sản sẽ tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình điều hành quốc gia bảo tồn, phát huy giá trị di sản “Nghệ thuật Xòe Thái” nói riêng và di sản văn hóa nói chung theo phương pháp châm “lấy dân là trung tâm, là chủ của các hoạt động”, “biến di sản thành tài sản” phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của mỗi địa phương.
Đặc sắc nghệ thuật chương trình “Xòe Thái – Tinh hoa miền di sản”
Ấn tượng với hàng ngàn đại biểu, người dân và du khách có mặt trong đêm hội và truyền hình trực tiếp đến khán giả cả nước qua kênh VTV1 của Đài Truyền hình Việt Nam là chương trình nghệ thuật đặc sắc mang tên “Xòe Thái – Tình hoa miền di sản “với 3 chương. Đó là những câu chuyện tái hiện nguồn gốc của đồng bào Thái và những nét văn hóa độc đáo, tinh thần nhất trong đời sống văn hóa, tinh thần của cộng đồng người Thái ở Tây Bắc Việt Nam.
Nghệ thuật chương trình có thể được thể hiện qua các màn trình diễn của các diễn viên chuyên nghiệp khoảng 900 và không chuyên, trong đó có sự tham gia của các nghệ sĩ nổi tiếng như…. và đông đảo diễn viên chính là những người dân, các nghệ nhân Thái, dân Tây Bắc đã thổi hồn cho sức sống của nghệ thuật lan truyền Thái trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào Thái qua nhiều thế hệ.
Trong chương 1- “Thiên di – dựng bản mường” (ảnh trên) là câu chuyện tái hiện truyền thuyết từ hàng ngàn năm trước, người Thái dựng bản, lập mường, khai phá những vùng đất mới và tạo nên những cánh đồng lúa rộng lớn “Nhất Thanh, nhì Lò, tam Than, tứ Tấc” của vùng Tây Bắc.Ở chương trình 2- “Miền di động” (ảnh trên) thể hiện những nét văn hóa độc đáo trong đời sống cộng đồng Thái Tây Bắc Việt Nam như: tắm suối, Hạn khuống, đám cưới – tằng cẩu, dệt thổ cẩm …Chương 3: “Tinh hoa nghệ thuật Xòe” (ảnh trên) là những màn trình diễn nghệ thuật Xòe Thái hoành tráng, độc đáo, với sự tham gia của 2.022 nghệ nhân, nghệ thuật tập trung, diễn viên nghệ thuật chuyên nghiệp và diễn viên quần áo của họ; có thể hiện qua các hình tượng văn hóa mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.
Trong đêm thu đặc biệt giữa mảnh đất Mường Lò đậm màu huyền thoại, hàng triệu trái tim cùng hội tụ để chứng kiến toàn bộ nghĩa trong Lễ đón nhận Bằng của UNESCO vinh danh “Nghệ Thuật Xòe Thái” và hân hoan trong không gian Khai mạc Lễ hội văn hóa, du lịch Mường Lò, khám phá danh thắng quốc gia đặc biệt Ruộng bậc thang Mù Cang Chải năm 2022.
Không phân biệt tuổi trẻ, lạ hay quen, tất cả tay trong tay hòa nhịp điệu tâm hồn, kết nối những vòng xòe bất tận để gắn kết, cất giữ và giới thiệu, quảng bá nghệ thuật Xòe Thái trong tự hào lan tỏa sáng tinh hoa di sản nghệ thuật của đồng bào dân tộc Thái nói riêng và cộng đồng 54 dân tộc anh em trên đất nước Việt Nam nói chung tới du khách trong và ngoài nước.
* Một số hình ảnh tại Lễ hội:
Người dân Nghĩa Lộ hân hoan chào đón Thủ tướng Phạm Minh Chính.Thiếu nữ Thái trao khăn thổ cẩm cho Thủ tướng.Ca sĩ Tùng Dương với ca khúc Dấu chân của mẹ.
Các đồng chí lãnh đạo, Nhà nước và các đại biểu cùng trong tay điệu xòe hoa.Kết nối vòng thành biểu tượng “Khẩu cút” trang trí trên nóc nhà đầu tiên của đồng bào Thái.
Vòng đại xoè kết thành những bông hoa ban 5 cánh- loài hoa biểu tượng của miền Tây Bắc.