Gần 45 năm trước, ngày 20-9-1977, Việt Nam chính thức gia nhập Liên hợp quốc, tổ chức đa phương lớn nhất thế giới. Gia nhập là bước đi đúng hướng của Việt Nam trong quá trình xây dựng, phát triển và hội nhập với thế giới. Nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn có bài viết với chủ đề: “45 năm quan hệ Việt Nam-Liên hợp quốc: Đối tác tin cậy vì hòa bình, hợp tác và phát triển”.
Xin trân trọng giới thiệu bài viết.
Liên hợp quốc là tổ chức đa phương pháp lớn nhất thế giới với sứ mệnh duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, thúc đẩy hợp tác hữu nghị và phát triển các quốc gia trên thế giới. Hợp tác với Liên hợp quốc luôn giữ một vị trí quan trọng trong đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, phản ánh ý chí và nguyện vọng của Nhân dân ta cùng Nhân dân thế giới phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác, phát triển. Tháng 1/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân danh Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã gửi thư đến Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc gia bày tỏ nguyện vọng Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc. Trải qua quá trình thăng trầm lịch sử, ngày 20-9-1977, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 149 của Liên hợp quốc. Kể từ đó, Việt Nam luôn là một tin cậy đối tác, là thành viên tích cực và có nhiều đóng góp quan trọng để thực hiện các sứ mệnh của Liên hợp quốc.
Trong mới cuộc họp, hợp tác giữa Việt Nam và Liên hợp quốc gia phát triển mạnh mẽ, chiều sâu và hiệu quả. Các chương trình, dự án của Liên hợp quốc đã đóng góp quan trọng vào quá trình thay đổi mới và hội nghị quốc tế nhập khẩu của Việt Nam, nhất là phát triển hạ tầng kinh tế xã hội, giáo dục, y tế, xóa giảm giá trị nghèo, môi trường bảo vệ, chia sẻ kinh nghiệm phát triển trong nhiều lĩnh vực. Phát huy tinh thần tự lực, tự động đi đôi với việc sử dụng hiệu quả bên ngoài các nguồn lực, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu phát triển quan trọng, được Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Điển hình là công việc đã hoàn thành trước thời hạn 5 trong số 8 Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDG), triển khai tốt sáng kiến “Thống nhất hành động” về cải tổ hệ thống phát triển Liên hợp quốc, đang nỗ lực hoàn thành chương trình sự kiện 2030 về phát triển, quyết tâm thực hiện cam kết trung hòa khí thải vào năm 2050 … Vào thời điểm khó khăn nhất của COVID-19 đại dịch, Việt Nam đã được hỗ trợ to big about vắc-xin và thiết bị y tế của Liên hợp quốc, trực tiếp thông qua Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và chương trình COVAX, góp phần quan trọng kiểm tra hiệu quả, thích ứng an toàn, tiến tới đẩy lùi COVID-19 đại dịch. Thông qua hợp tác ba bên mô hình với sự hỗ trợ của Liên hợp quốc, Việt Nam tích cực chia sẻ tri thức, kinh nghiệm có được từ cuộc thay đổi mới với các nước đang phát triển, nhất là kinh nghiệm về sự thay đổi kinh nghiệm mới tế, hội nghị quốc tế, phát triển nông nghiệp, y tế, giáo dục, …
Trải qua nhiều năm chiến tranh, Việt Nam hết sức trân trọng sức mạnh của hòa bình. Như Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã từng đánh giá, Việt Nam là nhân tố quan trọng đóng góp cho hòa bình, ổn định khu vực và thế giới. Chúng tôi luôn trì hoãn các đề cao luật pháp và các cơ sở hành chính của Hiến chương Liên hợp quốc, nỗ lực thúc đẩy việc tìm kiếm giải pháp lâu dài, toàn diện cho các xung đột.
Tại Liên hợp quốc, đặc biệt là trong các nhiệm kỳ thường trực Hội đồng Bảo an (2008-2009 và 2020-2021), Việt Nam đề xuất nhiều sáng kiến, giải pháp cho các vấn đề toàn cầu như sáng kiến thức Ngày quốc tế phòng, chống bệnh 27/12, thành lập Nhóm bạn bè của Công ước biển, giải quyết hậu quả bom mìn, cơ sở bảo vệ hạ tầng thiết bị trong xung đột, thúc đẩy tác động giữa Liên hợp quốc gia và ASEAN trong duy trì hòa bình và an ninh khu vực, … Đến nay, Việt Nam đã cử 512 lượt sĩ quan quân đội và 4 lượt sĩ quan công an tham gia lực lượng giữ hòa bình Liên hợp quốc tại châu Phi và tại trụ sở Liên hợp quốc, không quản lý trách nhiệm của mình với an ninh quốc tế, mà còn góp phần tô màu lên hình ảnh cao đẹp của Bộ đội Cụ Hồ trong thực thi nhiệm vụ “sứ giả hòa bình , hữu nghị ”.
Trong lĩnh vực quyền con người, Việt Nam đề cao đối thoại và hợp tác, thúc đẩy tinh thần nhân văn, nhân ái, đặt con người vào trung tâm phát triển, chia sẻ thành công, kinh nghiệm về bảo vệ các quyền cơ the con người, bảo đảm công bằng và tiến bộ xã hội. Sau nhiệm kỳ thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc 2014-2016, Việt Nam đang ứng cử nhiệm kỳ 2023-2025 để tiếp tục đóng góp vào thúc đẩy quyền con người trên thế giới.
Với sự thành công của công ty mới thay đổi, những người đóng góp tích cực và nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã được tín nhiệm bầu vào nhiều tổ chức quan trọng của Liên hợp quốc như Hội đồng Bảo an (2008-2009 , 2020-2021), Hội đồng Kinh tế – Xã hội (1998-2000, 2016-2018), Hội đồng Nhân quyền (2014-2016), Văn phòng Luật sư quốc tế (2017-2021, 2023-2027), Hội đồng chấp hành Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) (2000-2002), Hội đồng chấp hành Tổ chức giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ( 1978-1983, 2001-2005, 2009-2013, 2015-2019, 2021-2025), … Với tinh thần trách nhiệm cao, đóng góp thực chất vào công việc chung của Liên hợp quốc, Việt Nam thực hiện được. hiện rõ tâm thế, bản sắc và bản lĩnh của ngoại giao Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, lan tỏa mạnh mẽ thông báo về một quốc gia độc lập, tự chủ, thay đổi mới, yêu cầu hòa bình, tôn trọng luật quốc gia tế, tin cậy, chân thành và có trách nhiệm với quốc tế cộng đồng.
Đối tác vì bình hòa, phát triển và tương lai tốt hơn của các loại nhân
Quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Liên hợp quốc trong 45 năm qua đã góp phần quan trọng để cố gắng môi trường hòa bình, ổn định, thúc đẩy hội nhập quốc tế toàn diện, chiều rộng, tranh thủ được các nguồn lực bên ngoài cho phát triển đất nước, nâng cao vị trí, uy tín Việt Nam trên trường quốc tế. Đại hội XIII của Đảng tiếp tục định vị quan trọng của Liên hợp quốc trong đường lối, chính sách đối ngoại và Nhà nước; theo đó, nâng tầm đối ngoại đa phương, chủ động tham gia và phát huy vai trò của Việt Nam tại các cơ sở đa phương, đặc biệt là ASEAN, Liên hợp quốc và các khổ, cơ chế tác quan trọng có tầm quan trọng chiến lược, phù hợp với nước yêu cầu, khả năng và điều kiện.
Thực hiện chủ trương đúng đắn đó, Việt Nam tiếp tục coi trọng và tăng cường hợp tác với Liên hợp quốc; thiết lập độc quyền, tự chủ, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia – dân tộc trên cơ sở Hiến chương Liên hợp quốc và các cơ sở điều hành của luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi; năng lực phát huy vai trò nòng cốt, hướng dẫn, điều hòa trong các vấn đề quốc tế trong điều kiện cho phép; tiếp tục thúc đẩy hợp tác đa phương, hợp tác giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN, để cùng tìm kiếm giải pháp lâu dài cho việc xử lý các công thức an ninh và phát triển trên thế giới. Chúng tôi chủ động, tích cực thực hiện trọng trách tại các tổ chức, cơ quan Liên hợp quốc mà Việt Nam trúng cử, đồng thời có kế hoạch, lộ trình chuẩn bị cho ứng dụng quan trọng vị trí của Liên hợp quốc .
Bên cạnh tiếp tục hoàn thiện thể chế, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, một toàn bộ sức mạnh là cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực và xây dựng đội ngũ cốc ngoại trừ đa phương diện, chuyên nghiệp, hiện đại, đồng thời có phù hợp chính sách tăng cường Bộ máy Việt Nam làm việc trong các tổ chức Liên hợp quốc.
Tình hình thế giới chuyển đổi nhanh chóng, phức tạp, bài hát xu thế lớn và nguyện vọng của các quốc gia, dân tộc vẫn luôn là tổ chức hòa bình, hợp tác mở rộng. Với phương châm hoạt động, tích cực, chân thành, tin cậy và có trách nhiệm, Việt Nam tiếp tục hoạt động hết sức mình đóng góp vào cố gắng đóng vai trò trung tâm của Liên hợp quốc trong hệ thống quản lý toàn cầu, cùng phấn đấu vì hòa bình vững chắc, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác phát triển và tiến bộ xã hội.